Photo: iQoncept/Shutterstock.com

Virtù waħda tnissel oħra, u l-premju tal-għemil tajjeb qatt ma jintilef

Il-Mument, 21.12.2025 |Imam Laiq Ahmed Atif —amjmalta@gmail.com

Il-qawl antik “Virtù waħda tnissel oħra” jġorr verità eterna — it-tjubija, ladarba titħawwel, għandha t-tendenza li timmultiplika. Hekk kif il-ħajja fin-natura tikber minn bidu żgħir, hekk ukoll il-virtujiet jinfirxu minn att ta’ tjubija għal ieħor, u jespandu l-firxa tagħhom bil-kwiet iżda b’qawwa.

Minn koppja waħda, titwieled familja; mill-imħabba tagħhom tinbet ħajja ġdida, tamiet ġodda, u rabtiet ġodda. Qamħa waħda miżrugħa fl-art tipproduċi zokk li jġorr ħafna aktar żerriegħa. Qatra tingħaqad ma’ oħra biex tifforma xmara, u xrar wieħed iqanqal nar li jagħti sħana u dawl lil ħafna. In-natura nnifisha tidher li tirrifletti din il-liġi tat-tkabbir — li ​​minn sors ħaj jew luminuż wieħed, toħroġ l-abbundanza.

Lampa waħda tixgħel ħafna oħrajn

Il-virtù taħdem bl-istess mod. Att wieħed ta’ tjubija spiss iqajjem kompassjoni; ġest wieħed ta’ onestà jrawwem il-fiduċja; mument wieħed ta’ paċenzja jispira l-paċi. It-tjubija għandha forza ġenerattiva. Tistieden virtujiet oħra biex jiffjorixxu, kemm f’min jipprattikahom kif ukoll f’dawk li jixhduhom.

Bħal lampa waħda li tixgħel ħafna oħrajn mingħajr ma titlef il-fjamma tagħha, virtù waħda tista’ ddawwal qlub bla għadd. Id-dinja ssir aktar sinjura u mimlija mhux permezz ta’ ġesti kbar biss, iżda permezz tal-katina kwieta ta’ virtujiet li kull għemil tajjeb żgħir ipoġġi fil-moviment.

Tabilħaqq, virtù waħda tnissel oħra — u minn dik il-verità sempliċi, tikber kull tjubija dejjiema.

Image: Atul Pandey/Unsplash

Għemil tajjeb ta’ infidil kien ippremjat

Din hija tabilħaqq liġi naturali ta’ Alla li att ġust wieħed iwelled ieħor. Niftakar storja ta’ wieħed xiħ li kien iqim in-nar, li ma kienx jemmen f’Alla li Jista’ Kollox u qatt ma kien iqimu.

Darba waħda, għamlet ix-xita għal ħafna jiem, u għalhekk l-għasafar ma setgħux joħorġu jsibu l-ikel tagħhom. Matul dak il-perjodu ta’ ħalbiet twal ir-raġel kien qed jitma’ żrieragħ lill-għasafar fuq il-bejt ta’ daru.

Raġel nobbli resaq lejh u qallu: “Xwejjaħ, x’qed tagħmel?” Huwa wieġeb: “Ħija, ix-xita ilha nieżla bla waqfien għal sitt jew sebat ijiem issa u għalhekk qed nitma’ ftit qamħ lill-għasafar.” “Tagħmel dan għalxejn,” qal ir-raġel nobbli. “Int ma temminx, x’premju tista’ tikseb għal azzjoni bħal din?” Ix-xwejjaħ wieġeb, “Żgur li se nirċievi l-premju tiegħi.”

Ir-raġel nobbli jirrakkonta li mar għall-pellegrinaġġ lejn Mekka u ra lill-istess raġel xwejjaħ idur mal-Kabah (id-Dar ta’ Alla f’Mekka) mill-bogħod. Ir-raġel nobbli stagħġeb meta ra dan u jirrakkonta li meta resaq lejh, ix-xwejjaħ kien l-ewwel wieħed li qallu: “Għalxejn jien tmajt iż-żrieragħ lill-għasafar jew jiena ħadtu l-premju tiegħi?”

Jiġifieri li minħabba dawk l-għemejjel tajbin Alla ggwidah lejn Alla Veru u Ħaj u b’hekk stabbilixxa relazzjoni mill-qrib ma’ Alla l-Ħaj u stabbilixxa rabta tant soda Miegħu li għamel sforzi żejda biex imur għall-pellegrinaġġ.

Din l-istorja tfakkarna li l-premju ta’ kwalunkwe għemil tajjeb qatt ma jinħela. Kull għemil tajjeb, anki jekk ikun żgħir kemm jista’ jkun, jiġi ppremjat minn Alla li Jista’ Kollox.

Issa wieħed għandu jirrifletti li Alla l-Ħanin lanqas biss ħela l-għemil tajjeb ta’ wieħed li ma jemminx, allura kien se jħalli l-għemil virtuż ta’ wieħed li jemmen imur fix-xejn?

Irridu kontinwament ninvolvu ruħna fit-tjieba

Għalhekk, irridu kontinwament ninvolvu ruħna f’għemil tajjeb, biex nogħġbu lill-Mulej tagħna, biex inservu lill-umanità u biex nimlew il-kont spiritwali tagħna b’ħafna għemejjel ta’ tjubija u qalb tajba.

Alla l-Ħanin jiddikjara fil-Koran Imqaddes (3:196): “Tabilħaqq li Jiena ma nġibx fix-xejn ix-xogħol ta’ ħadd minnkom, sew jekk raġel, u sew jekk mara.”

Jiġifieri, Alla jiddikjara li l-għemejjel tajba qatt ma se jintilfu, u żgur se jiġu ppremjati.

Barra minn hekk, Alla l-Eżaltat jgħid: “Kunu sodi; għaliex Alla tassew ma jtellifx il-ħlas ta’ dawk li jagħmlu t-tajjeb.” (11:116) “Tassew li min hu ġust u sod — Alla qatt ma jħalli jintilef il-premju ta’ dawk li jagħmlu t-tajjeb.” (12:91)

Il-wegħdiet divini

Dawn il-wegħdiet divini jfakkru lill-fidili li kull sforz sinċier magħmul fit-triq tas-sewwa jidher, jiġi onorat, u jiġi ppremjat minn Alla. L-ebda att ta’ tjubija, ikun kemm ikun żgħir, ma jkunx intlemaħ u jiġi ppremjat. Is-sigriet tas-suċċess dejjiemi, għalhekk, jinsab fil-paċenzja, il-perseveranza, u l-isforz kontinwu f’għemejjel tajbin. Is-suċċess veru ma jitkejjilx sempliċement bir-rikonoxximent tad-dinja jew riżultati immedjati, iżda bil-purità tal-intenzjoni ta’ wieħed u s-sodizza fil-fidi.

Wieħed qatt m’għandu jaqta’ qalbu jew jabbanduna għemejjel tajbin, anke meta l-frott tal-isforz ma jkunx immedjatament viżibbli. Kull att magħmul b’sinċerità għall-fini ta’ Alla jġorr miegħu premju li jista’ jiżvolġi b’modi lil hinn mill-komprensjoni tagħna—xi kultant f’din id-dinja, u xi kultant fil-ħajja eterna li ġejja. Kif Alla nnifsu jfakkarna fil-Koran kollu, Huwa Kompassjonat u Ħanin mal-qaddejja Tiegħu, u jippremjahom mill-grazzja u l-għerf infiniti Tiegħu.

Għalhekk, dawn il-versi jsejħulna biex nibqgħu sodi fid-dmirijiet tagħna, biex nippersistu fit-tjubija minkejja l-isfidi, u biex nafdaw li l-ebda sforz ġust qatt ma jkun għalxejn quddiem il-Mulej Ħanin tagħna.